Myanmar’da meydana gelen depremin ardından hayatını kaybedenlerin sayısı 1.600’ü aştı. Askeri yönetim olağanüstü hal ilan etti, kan bağışı çağrısında bulundu.
Devlet medyasına göre ölü sayısı 1.644’e çıkarken, son sayımlara göre 3 bin 408 kişi yaralandı ve 139 kişi kayboldu. Bu sayıların daha da artması bekleniyor.
7.7 büyüklüğündeki deprem, merkez üssü olan Mandalay’da gerçekleştikten sonra yerin 10 kilometre altında meydana gelen sarsıntıdan sonra büyüklüğü 6.4 olan artçı dahil olmak üzere yirmiden fazla artçı deprem yaşandı.
Cuma akşamı konuşan Myanmar ordu lideri General Min Aung Hlaing, “Can kaybı daha da artabilir. Bazı bölgelerde binalar tamamen çöktü ve arama kurtarma çalışmaları sürüyor. Yürütülen çalışmalara mümkün olan en geniş destek verilmesi gerekiyor” dedi.
Deprem Tayland’da da etkili oldu. Başkent Bangkok’ta bir binanın çökmesi sonucu 78 kişi kayboldu, en az 10 kişi hayatını kaybetti.
MYANMAR İÇİN DÜNYA SEFERBER OLDU
Aynı gün Başkan Donald Trump, yaptığı açıklamada depremi “korkunç bir fekalet” olarak tasvir etti ve ABD’nin Myanmar’a yardım edeceğini söyledi, ancak bu yardımın boyutu üzerine bilgi vermedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi destek mesajları verdi. Birleşmiş Milletler 5 milyon dolar, Avrupa Birliği 2.5 milyon euro, Güney Kore ise 2 milyon dolarlık yardım taahhüdünde bulundu.
Deprem bölge genelinde hissedildi. Çin’in Yunnan ve Siçuan eyaletleri, Vietnam ve Bangladeş sarsıntıdan etkilendi. ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi, can kaybının 10 bini aşabileceğini belirtti.
Kurum, “can kayıplarının yükselmesi ve yıkımın tahmin edilenden de büyük olması muhtemel” açıklamasını yaptı.
Ekonomik zararın ise ülkenin 2023’teki GSYH’si olan 66.76 milyar doları aşabileceği bildirildi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, “Myanmar’da ihtiyaç sahiplerine yardım ulaştırmak üzere harekete geçildiğini” söyledi. Myanmar’ı “mevcut durumda en kırılgan ülke” olarak tanımladı.
DARBE ÜLKESİNDE DEPREM
Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde Mandalay’ın tarihi yapılarının hasar gördüğü, 90 yıllık bir köprünün yıkıldığı ve Yangon’a giden otoyolda çatlaklar oluştuğu görüldü.
Çin 14 milyon dolarlık acil yardım gönderdi ve arama kurtarma ekipleri sevk etti. Rusya ise iki uçakla sağlık ve kurtarma ekipleri yolladı.
2021’deki darbeden bu yana iç savaşla sarsılan ülkede yaşanan deprem, zaten baskı altındaki kurumları kırılma noktasına taşıdı.
Deprem merkezine yakın kuzey bölgeler, ordu ile etnik gruplar arasındaki çatışmalar nedeniyle ağır etkilendi. BM’ye göre ülkede 3.5 milyon kişi yerinden edilmiş durumda.
İnternet kısıtlamaları ve medya baskısı nedeniyle bilgiye erişim güçleşti. Yabancı yardım faaliyetleri sınırlı tutuldu. Starlink, internet altyapısı desteği için ekipman sağlamaya hazırlandığını açıkladı. Ancak sistem Myanmar’da yasal değil.
Yerel medya, bazı direniş gruplarının Starlink’i hükümetin kısıtlamalarını aşmak için kullandığını bildirdi. 2023’teki Mocha Kasırgası ve 2008’de 100.000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği Nargis felaketinde olduğu gibi, askeri yönetimin insani yardıma engel olduğu iddia ediliyor.
Sınır Tanımayan Doktorlar’ın Myanmar direktörü Federica Franco, “Durum son derece zor. Hem bilgi almak hem de yardıma muhtaç insanlara ulaşmak neredeyse imkansız. Özellikle ağır hasar almış bölgelerde iletişim tamamen kesilmiş durumda” dedi.
TAYLAND NORMALE DÖNDÜ
Tayland’ın başkenti Bangkok ise Cumartesi sabahı normale dönmeye çalıştı. Metro ve hafif raylı sistem yeniden açıldı. Uçuşlar yeniden başladı ancak aksaklıklar devam etti.
En büyük yıkım, 33 katlı bir binanın çökmesiyle yaşandı. Enkaz altında kalanlar arasında çok sayıda inşaat işçisi bulunuyor. 27 yaşındaki Nattanan, babasından haber almak için olay yerindeydi. “Hâlâ umudumu koruyorum” dedi.